Lokale omroep 2026–2031: bouwen aan een illusie of aan de toekomst?

Blog door Lilian Haak | WijApeldoorn | 9 mei 2025

Donderdagavond 8 mei jl. besprak de gemeenteraad in de Politieke Markt het voorstel voor de criteria waarmee we als gemeente adviseren over de aanwijzing van de lokale publieke omroep voor de periode 2026–2031. Een belangrijk onderwerp, dat helaas opnieuw onder tijdsdruk en met een beperkte blik op de toekomst is behandeld.

Het Commissariaat voor de Media vroeg al op 23 januari om de toetsingscriteria. Toch ligt het voorstel pas nu voor, met een harde deadline van 23 mei. De raadsvergadering is echter pas op 22 mei. Dat betekent: geen ruimte voor reflectie, geen plan B, geen echte invloed. Dit is niet de eerste keer dat dit gebeurt. Ook bij de vorige aanwijzing zaten we in een haastprocedure.

We kregen negen uitgebreide criteria voorgelegd. We verwachten nogal wat, een lokale omroep van professioneel niveau, 24/7 uitzendingen, meertaligheid, diversiteit, multichannel distributie, participatie, digitalisering. En dat allemaal voor een vrijwilligersorganisatie met een jaarbudget waar men in Hilversum nog niet eens een uitzending van 10 minuten mee maakt. Het is niet de vraag wie dat kán – het is de vraag wie het beste de illusie kan wekken dat dit allemaal mogelijk is met bijna geen middelen.
Als raad leggen we op deze manier een onuitvoerbare opdracht neer. En dat frustreert niet alleen de omroepen, de vrijwilligers, maar ook onze inwoners.

Vanaf 2028 verdwijnt het model van de lokale omroep per gemeente. Dan krijgen we streekomroepen: robuuster, regionaal georganiseerd, met heldere eisen aan governance, kwaliteit en scheiding tussen beleid en uitvoering.

Toch zijn de voorgestelde criteria nog gebaseerd op het oude model. En de eisen zijn ook niet afgestemd met de andere gemeenten die straks in de streekomroep participeren. Als raad moeten we nu terugredeneren vanuit 2028. Wat is dan de gewenste structuur? Wat hebben we nodig aan afspraken, rollen en samenwerking?

In de nieuwe Mediawet is een duidelijke scheiding vereist tussen beleid, bestuur en uitvoering. Die ontbreekt nu bij zowel Samen1 als RTV Apeldoorn. Daarom pleiten wij voor een governancestructuur waarin:

• een onafhankelijke koepelorganisatie de licentiehouder is,
• en daaronder meerdere productiehuizen werken (zoals RTV Apeldoorn en Samen1).

Zo voorkom je dat de ene partij de ander overheerst en meteen bouw je dan aan iets toekomstbestendigs, waarin samenwerking, professionaliteit én lokale kleur samenkomen.
Vrijwilligers verdienen geen overdaad aan regels en administratie. Ze verdienen steun, vertrouwen en waardering. We moeten niet nóg meer eisen stellen, maar juist kijken hoe we hun werk beter kunnen faciliteren.

WijApeldoorn zal een amendement in dienen om dit te keren. We moeten geen wedstrijd organiseren tussen twee vrijwilligersorganisaties. Want dit moet geen vraag zijn over wie de omroep licentie “wint”, want als er eentje wint dan zijn de vrijwilligers de verliezer. Dit is een vraag over hoe we samen bouwen aan een eerlijk, sterk en professioneel medialandschap voor Apeldoorn en haar regio.

Lilian Haak
Raadslid WijApeldoorn