Verbazing, verbazing en nog eens verbazing
Geen woorden beschrijven beter de situatie in de Apeldoornse gemeenteraad op 14 maart. Raadslid Lilian Haak (WijApeldoorn) stelde twee sets vragen aan Wethouder Bihari. Haar oproep van tien dagen geleden om “spontaan” te demonstreren tegen racisme – inclusief publiciteitsfoto’s – riep veel vragen op en deze werden als actualiteitsvragen behandeld in de raadsvergadering.
Na het voorlezen van de vragen kwam de wethouder aan het woord. Haar antwoord? “Deze mail had niet zo verstuurd moeten worden, mijn excuses daarvoor.” Daarmee dacht ze klaar te zijn. Lilian en de rest van de raad waren verbijsterd. Zo werkt het niet. Als de raad vragen stelt, hoort de wethouder te antwoorden. De voorzitter riep haar terug. Toen volgde: “Alles wat ik er nu over zeg, is te veel. Maar doordat mevrouw Haak vragen heeft gesteld, is het ‘spontane’ van de actie eraf, dus gaat die niet door.”
Dus nu was de vragensteller ineens verantwoordelijk voor de fouten van de wethouder?
Na een korte onderbreking volgde de tweede set vragen over de AVG en de toepassing daarvan in de mail die de wethouder intussen had ingetrokken. De antwoorden waren nog schokkender: geen. Wederom klonk: “Deze mail had niet zo verstuurd moeten worden, maar ik heb hem niet gezien in de lange lijst met mails.”
Maar deze vragen gingen niet over een mail die eigenlijk niet verstuurd had moten worden. ze gingen over privacy en de AVG-kennis binnen de gemeente. Het antwoord van de wethouder was ongeloofwaardig, want de mail toont duidelijk dat de ambtenaar letterlijk haar woorden overnam. Weer volgde een onderbreking. Het presidium (het overleg van fractievoorzitters) kwam bijeen, en ondertussen werden in allerijl twee moties voorbereid: een motie van treurnis en een motie van wantrouwen.
Terwijl deze raadsmiddelen in stelling werden gebracht, gebeurde iets onverwachts: het héle college van B&W, de ambtelijke staf en de griffier werden bijeengeroepen voor spoedoverleg. Het college kwam terug. De wethouder deed een wanhopige poging alsnog vragen te beantwoorden, bracht een derde mea culpa en beloofde later op zaken terug te komen. Na overleg besloten de fractievoorzitters en raadsleden: zo hoort dit niet te gaan. Een wethouder hoort vragen van de raad gewoon te beantwoorden – dat is de kern van een raadsvergadering, dat is de essentie van het dualisme. En als je het antwoord niet weet, dan vraag je als wethouder: “Mag ik hier schriftelijk op terugkomen?” Maar dat gebeurde hier niet. Er was echter geen keuze, er moest later wel op terug gekomen worden want de wethouder had zich niet voorbereid op het beantwoorden van de vragen omdat ze dacht dat ze met een verontschuldiging en intrekken van een mail wel klaar was.
In de raadszaal werd intussen geteld: 19 oppositieleden, 18 coalitieleden. Een meerderheid om een stevig signaal af te geven. Genoeg stemmen voor een gele kaart, maar de raad besloot deze niet meteen uit te delen. Maar de boodschap is duidelijk: twee keer geel is ook rood.
De afsluitende woorden van fractievoorzitter Martin Maassen tijdens de raadsvergadering: “Voor nu laten we het hierbij”.
Kijk hier de 2 fragmenten terug van de raadsvergadering:
